Żywica epoksydowa to popularny materiał stosowany w wielu dziedzinach, od rzemiosła po przemysł a nawet sztukę, ze względu na swoje wyjątkowe właściwości. Pozostaje jedna kwestia, która spędza sen z powiek zarówno producentom jak i użytkownikom żywicznych arcydzieł – nasze zdrowie.
W tym wpisie przyjrzymy się bliżej, czy żywica epoksydowa jest bezpieczna, oraz czy jej użytkowanie stanowi ryzyko dla naszego zdrowia.
Nie taka żywica straszna jak się utwardzi
Żywica epoksydowa to bardzo ogólne pojęcie, pod którym znajdziemy różnego rodzaju syntetyczne produkty polimerowe. W zależności od ich składu, mają rozmaite przeznaczenie i zastosowania.
Płynne żywice są wytwarzane przynajmniej częściowo ze składników naturalnych. Epoksyd w stanie płynnym potrzebuje chemicznego utwardzacza i to konkretnie on może wywołać reakcje alergiczne.
Przed zaaplikowaniem żywice mieszane są z utwardzaczem. Ogólnie rzecz biorąc po wymieszaniu i zastosowaniu zachodzi reakcja chemiczna. W rezultacie w wyniku tej reakcji powstaje utwardzony wyrób, który nie stwarza zagrożenia dla zdrowia.
Żywica do kontaktu z żywnością – mit czy hit?
Przejdźmy do najgorętszego tematu, pojawiającego się na forach Internetowych. Czy odlewy z żywicy nadają się do bezpośredniego kontaktu z żywnością? Odpowiedź nie jest jednoznaczna.
Na rynku dostępnych jest wiele żywic epoksydowych, a producenci stale udoskonalają ich skład. Zatem wszystko zależy, z jakiej żywicy wykonany jest blat, taca czy podstawka.
Jako twórca stołów i artykułów z żywicy, przetestowaliśmy chyba wszystkie dostępne żywice, a za analizę kart technicznych Uniwersytet Chemii powinien wystawić nam mały dyplom. Znaleźliśmy producenta żywic epoksydowych, który posiada produkty bardzo wysokiej jakości i rewelacyjnym składzie. Co najważniejsze, po całkowitym utwardzeniu odlewu (po 14 dniach), produkt wykonany z żywicy takiej jak: Epoxyplast B20 Jewelcast, LuminaCast czy EpoxyPlast P100 Universal nadaje się do kontaktu z żywnością.
Produkt i twórca – klucz do sukcesu
Po utwardzeniu, większość żywic epoksydowych ulega procesowi polimeryzacji, co oznacza, że stają się one stabilne i bezpieczne dla zdrowia. Niemniej jednak, niskie jakościowo produkty lub niewłaściwe stosowanie może prowadzić do wydzielania szkodliwych substancji chemicznych, dlatego ważne jest stosowanie wysokiej jakości materiałów i przestrzeganie przez twórców zaleceń producenta.
Zdajemy sobie sprawę, że nie każdy analizuje skład żywicy. Na Allegro w sprzedaży widnieją tańsze żywice, które nie zawsze spełniają normy jakościowe. Nie wszystkie żywice posiadają odpowiednie atesty do bezpośredniego kontaktu z żywnością. W większości, całkowicie utwardzone żywice powinny być bezpieczne, jeśli nie ma innego toksycznego lub niebezpiecznego dodatku. Jednak nie należy jeść bezpośrednio z materiału żywicznego, jeśli nie został on dopuszczony do bezpośredniego kontaktu z żywnością.
Warto sprawdzić lub zapytać twórcy, z jakiej żywicy korzysta przy tworzeniu swoich dzieł jeśli chcemy używać ich na przykład jako deski do serwowania jedzenia.
Czy użytkowanie mebla z dodatkiem żywicy jest bezpieczne?
Tylko całkowicie utwardzona żywca epoksydowa jest nietrująca i bezpieczna dla żywności. W stanie płynnym zarówno żywica epoksydowa, jak i powstające opary, są zawsze trujące! Należy bezwzględnie unikać kontaktu płynnej żywicy ze skórą.
Żywica epoksydowa po utwardzeniu, będąca w stanie stałym, czyli takim w jakim trafia do naszych klientów, jest nietoksyczna. Proces jej fotopolimeryzacji został zakończony, skutkiem tego materiał żywiczny został utwardzony. W praktyce oznacza to, że jakiekolwiek toksyczne chemikalia nie mogą się już z niego wydostać.
Ponadto, blaty są zazwyczaj zabezpieczone lakierem lub olejem przeznaczonym do kontaktu z żywnością.
Praca z żywicą epoksydową – najważniejsze aspekty
Podczas tworzenia stołów z żywicą, biżuterii czy podkładek pamiętajmy o dobrej wentylacji warsztatu czy pomieszczenia w którym mieszamy komponenty. Stosujmy także różne zabezpieczenia takie jak: specjalna odzież ochronna, buty, maski, rękawice czy okulary. Co najważniejsze – dokładnie zapoznajmy się z kartą produktu dostarczoną przez producenta lub dostępna na jego stronie internetowej.
Krótko mówiąc podczas pracy z żywicą przestrzegajmy najwyższych standardów bezpieczeństwa i dostosujmy środki ochronne do specyfiki produktów, których używamy.
Kiedy żywica dostanie się do układu oddechowego lub oka, postępujmy zgodnie z zaleceniami opisanymi na karcie produktu. W takim wypadku należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Alergie i nadwrażliwość:
Niektóre osoby mogą być nadwrażliwe na składniki chemiczne zawarte w żywicach epoksydowych, co może podczas pracy prowadzić do reakcji alergicznych. Dlatego ważne jest, aby osoby pracujące z tym materiałem były świadome możliwości wystąpienia alergii i stosowały się do zaleceń dotyczących ochrony osobistej.
Warto podkreślić, że problemy zdrowotne związane z pracą z żywicą należą do rzadkości a większości z nich można zapobiec stosując podstawowe zasady BHP.
Podsumowanie:
Żywica epoksydowa, przy zachowaniu odpowiednich środków ostrożności, po całkowitym utwardzeniu jest bezpieczna w użytkowaniu. Kluczowe jest przestrzeganie zaleceń producenta, stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej oraz praca w dobrze wentylowanych miejscach. Osoby z alergiami lub astmą powinny być szczególnie ostrożne i skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem prac związanych z użyciem tego materiału. Warto również być świadomym ewentualnych zmian w formułach żywic epoksydowych i reagować na nowe informacje dotyczące ich bezpieczeństwa.
